کشاورزی شهری
تعریف شهرها به عنوان مکان هایی غیر کشاورزی سابقه ای طولانی دارد اما امروزه یکی از مباحثی که مطرح گردیده است کشاورزی شهری یا Urban agriculture یا Urban Farming می باشد. کشاورزی شهری عملی است که در درون و یا در شهر و یا کلان شهر مستقر شده و از منابع انسانی و مادی برای کشت، عمل آوردن و توزیع روزانه انواع مواد غذایی و یا محصولات غیر غذایی به محدوده های درون شهری و یا اطراف شهر استفاده می کند.
البته کشاورزی در حاشیه های شهری و یا مناطق اطراف شهری به عنوان بخشی از تعریف کشاورزی شهری آورده شده است. اما آنچه که مهم است این است که با توجه به الگوی فن تونن و به طور طبیعی کشاورزی در پهنه های شهری پر تراکم اتفاق نمی افتد زیرا در آنجا ارزش زمین بالاست. نرخ بالای اجاره بها در پیرامون مرکز شهر کشاورزی در مراکز را دشوار می کند زیرا کشاورزی باید با سایر فعالیت ها مانند تجارت که برای همان فضا پول بیشتری می پردازد، رقابت کند و در نتیجه کشاورزان شهری اغلب مجبورند در فضاهای کوچک یا بی استفاده مانند فضاهای باریک میانی، حیاط های پشتی و حتی فاصله بین دیوارها کار کنند.
به طور کلی کشاورزی شهری می تواند دو هدف را تحقق بخشد:
- تولید درآمد یا غذا هم در جهت امرار معاش و هم در جهت تفریح و سرگرمی
- به عنوان مکمل درآمدها به ویژه در هنگام پرورش محصولات با ارزشی مانند گل و سبزیجات
کشاورزی شهری می تواند مرایا و معایبی نیز به دنبال داشته باشد:
مزایا | معایب |
· فراهم کردن میزان قابل توجهی مواد غذایی به ویژه محصولات با ارزش مانند سبزیجات و گیاهان دارویی
· خنک کردن شهر و بهبود آب و هوا به واسطه فضای سبز افزوده شده · افزودن زیبایی به شهر · کاهش انرژی و زمان مورد نیاز برای حمل کالا به بازار به واسطه تولید مواد غذایی نزدیک بازارهای مصرف · کمک به پایداری شهرها |
· استفاده از فاضلاب برای آبیاری زمین های کشاورزی و گسترش بیماری ها
· افزایش تهدیدات سلامتی به واسطه استفاده از آفت کش ها در محدوده های مسکونی پر تراکم · احتمال گسترش بیماری ها به واسطه پرورش دام |
از طرفی موانعی نیز بر سر راه کشاورزی شهری موجود است:
- بی ثباتی در اجاره یا تصرف زمین
- کمبود فضای قابل دسترسی
با این وجود کشاورزی شهری در بر گیرنده نوعی تناقض است و اگرچه مزایای بسیاری را برای محیط های شهری و مردمی که در آن زندگی می کنند به همراه دارد، اما نشانه ای از بحران نیز هست. بیشتر کشاورزان شهری این حرفه را حرفه ای موقت و پیچیده به دلیل مالکیت نا مطمئن زمین های خالی یا زمین هایی که متعلق به دولت است می پندارند. اما به طور معمول در کشورهای ثروتمند کشاورزی شهری به عنوان نوعی تفریح انجام می شود که در عین حال می تواند سلامتی و گاهی نیز نیازهای اقتصادی را تامین کند.
بحث دیگر باغ های اشتراکی است که رشد جنبش زیست محیطی ایده باغ های اشتراکی را تقویت کرد و این امکان را فراهم کرد تا شهرنشینان با طبیعت تماس بر قرار کنند و آنها را برای تامین و کشت مواد غذایی به صورت ارگانیک توانمند سازد.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری
منبع: کتاب مجموعه مباحث مشترک برنامه ریزی و طراحی شهری کیمیا فکر بزرگ
انتشار مطلب با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید