نظریات ساخت اکولوژیک شهر
ریچارد هارد معتقد بود که شهرهای اروپایی و آمریکایی به شکل دوایر متحدالمرکز در خط سیر راه آهن و جاده ها توسعه می یابند.
در سال ۱۹۲۳ ارنست برگس تئوری خود را که فرضیه منطقه ای نامیده شده است عرضه داشت. بیشتر مشاهدات وی در مورد رشد شهرهای آمریکا بوده است. مطابق فرضیه برگس، هر شهر به چندین منطقه تقسیم می شود که تعداد این مناطق در شهرهای آمریکایی ۵ تا است.
برگس در تحلیل نمودار فوق می نویسد که در واقع گسترش یک منطقه، نتیجه تمایل و کشش های داخلی آنست و توسط هجوم آوردن به منطقه دیگر صورت می گیرد و این جنبه از توسعه را توالی می نامد.
هویت تئوری دیگری در مقابل نظریه برگس عرضه می کند که به تئوری قطاعی مشهور است.
چنسی هریس و ادوارد اولمن در دهه ۱۹۴۱ در رد انتقاد نظریه برگس تئوری دیگری عرضه داشتند. بنابر نظریه آنها توسعه شهری در نواحی مختلف و مجزا از همدیگر صورت می گیرد و نه گرد هسته مرکزی شهر. این نواحی متمایز ممکن است قبل از توسعه شهر وجود داشته باشند یا در نتیجه توسعه اقتصادی و تکنولوژی بوجود آمده باشند.
در این تحلیل آنها چهار عامل را برای مجزا کردن یک ناحیه مهم می شمارند:
- فعالیتهای معینی تسهیلات ویژه ای را لازم دارند. مثلاً کارگاه صنعتی یا کارخانه به زمین وسیع و ماشین آلات و خطوط آهن یا سایر وسایل ارتباطی احتیاج دارد.
- همبستگی بعضی از فعالیتها بصورت گروهی چون ناحیه بازرگانی و تجارتی در مرکز شهر.
- عدم سازگاری بعضی از فعالیت ها مثل مساکن خانواده های مرفه در کنار کارخانجات و صنایع.
- نواحی مسکونی خانواده های کم درآمد آن ناحیه را بصورت مجزا در می آورد. در نتیجه هر ناحیه، توسعه ویژه خودش را دارد و تابع طرح کلی توسعه شهر نیست.
عامل اقتصادی بی شک عمده ترین عامل شکل دهنده سیمای اکثر شهرها است و به سبب انتقال از مرحله کشاورزی به صنعتی، دشواری های زیادی هم به همراه دارد که قطعاً در توسعه جسمانی شهرها منعکس می گردند.
همچنین تکنولوژی سیمای شهر را شدیداً تغییر می دهد و در روابط انسانها با هم و در محیط جسمانی اجتماع تأثیر عمیق می کند. سیاست عامل مهم دیگری است که در توسعه یا عدم توسعه جسمانی شهرها تأثیر قاطع داشته، یا رشد آنها را تسهیل کرده و در جهت معینی به توسعه می کشاند یا مانع رشد طبیعی آنها می گردد. با این همه تئوری های مذکور کلید هایی هستند که باید در شناخت محیط شناسی شهرها بکار گرفته شوند تا بتوان با تکیه بر پویش ها و کنکاش های عملی به تئوری کلی تر و صحیح تری دست یافت.
کنسانتین دوکسیادیس، معتقد است به جای رشد دایره وار و محدود شهرها، باید رشد به صورت افقی صورت گیرد.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری
منبع: جزوه مباحث عمومی شهرسازی ایران کیمیا فکر بزرگ
انتشار مقاله باز ذکر منبع و دادن لینک بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید