سابقه برنامه ریزی منطقه ای در جهان
بنا بر بررسی های انجام شده درباره سابقه برنامه ریزی منطقه ای، اولین قدم ها حدود چهار هزار سال پیش، در مصر قدیم و در اطراف درهی رود نیل، در قالب به وجود آمدن سیستم آبیاری و استفاده از طغیان های رود نیل برداشته شد. در زمان اسکندر، یونان توجه شایانی به عملکرد شهرها در چارچوب توسعه منطقه و توسعه آن معتقد به داشتن یک شهر مهم در آن منطقه بودند. اما مهم ترین مراحل تکامل برنامه ریزی منطقه ای در عصر باستان، در زمان رومیان صورت گرفت.
هلندی ها اولین ملت پیشرو در امر برنامه ریزی منطقه ای قرون جدید هستند که با استفاده از امکانات آبی و کشتی رانی به ایجاد سدها و کانال های آبیاری و توسعه کشاورزی و حمل و نقل پرداختند. به طوری که جزء اولین کشورهای صادرکننده کالا به صورت مدرن در آمده و به ایجاد بانک، انبار کالا ، بازاریابی و رقابت پرداختند.
در میان کشورهای جهان، انگلستان کمک شایانی به برنامه ریزی شهری و منطقه ای نموده است. سوابق برنامه ریزی شهری و منطقه ای در انگلستان در قالب موارد زیر است:
-
نظریه باغشهر هاوارد (۱۸۹۸)
هاوارد با ارائه نظریه باغشهر در سال ۱۸۹۸، کمک شایانی به برنامه ریزی منطقه ای نمود (با هدف تمرکززدایی از شهرهای بزرگ)
-
گزارش کمیسیون بارلو
مهم ترین حرکت در سابقه برنامه ریزی منطقه ای بریتانیا به گزارشی نسبت داده میشود که توسط کمیسیون سلطنتی ویژه توزیع جغرافیایی صنایع و جمعیت در سال ۱۹۴۰ انتشار یافت. در این گزارش تمرکز بیش از حد جمعیت و صنایع در نواحی جنوب و میانه انگلستان، بویژه در منطقه شهری لندن، با توجه به تداوم و تشدید قابل پیش بینی آن به زیان کشور، ارزیابی شد.
-
طرح دان کاستر
از اولین نمونه های برنامه ریزی منطقه ای، طرح دان کاستر (۱۹۲۲) برای منطقه ای دارای معادن زغال سنگ است.
-
گزارش پایه اسکات و یوتوات (Scott and Uthwat)
اولین مطالعات این گزارش، روی کاربری زمین در مناطق روستایی بود که در سال ۱۹۴۲ م. منتشر شد. نکته اصلی گزارش روی زمین های با قابلیت کشاورزی بود و تأکید گزارش بر حفظ زمین های کشاورزی در حومه های شهری بود.
-
گزارش ابرکرامبی و لردریت
در این گزارش تمرکززدایی از داخل لندن بزرگ مطرح گردید. در این گزارش احداث یک کمربند سبز در اطراف لندن و احداث اجتماعات جدید برای یک میلیون نفر ( نظیر استیونج) مطرح گردید.
-
گزارش دوور و هوب هورس
گزارش دوور در ارتباط با پارک های ملی، تنظیم و بر ایجاد و احداث آنها تأکید کرده بود. این دو گزارش معتقد بودند که پارک ها باید به سرعت و در مناطق برجسته و مهم تفریحی ایجاد شوند؛ تا مردم از اوقات فراغت و هوای آزاد لازم برخوردار شوند.
-
قانون ۱۹۴۷ برنامهریزی شهری و روستایی
در این قانون مکانیزم های مؤثری برای جذب سرریز صد هزار جمعیت از منطقه شهری به سوی جوامع جدید برنامه ریزی شده فراهم کرد.
-
قانون ۱۹۴۹ م. پارک های ملی و دسترسی به حومه ها
در این قانون توسعه مسیرهای طولانی پیاده روی جهت دسترسی به نواحی با چشم انداز عالی مورد توجه قرار گرفت.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی منطقه ای
منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی و مبانی برنامه ریزی شهری ، منطقه ای و مدیریت شهری کیمیا فکر بزرگ
انتشار مقاله با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید