سلسله مراتب شبکه ارتباطی از نظر وظیفه و اهمیت
تعاریف انواع معابر در سلسله مراتب شبکه ارتباطی
آزادراه ها یا اتوبان
این راه برقراری ارتباط سریع بین شهرهای منطقه و یا کشور را فراهم می سازد. چنین راهی دارای کنترل کامل دسترسی بوده و در طراحی آن دسترسی مستقیم به اراضی مجاور منظور نمی گردد. وجه تمایز عمده آزادراه در این است که آزادراه در یک مسیر مجزا (از دیگر جریانات ترافیک) جریان دارد.
بزرگراه یا اتوبان شهری
این راه برقراری ارتباط سریع بین مناطق عمده یک شهر را فراهم می سازد. تقاطع های این خیابان باید به صورت غیر هم سطح بوده و ورودی های آن بسیار معدود باشد، به طوری که فقط خیابان های اصلی به آن اتصال پیدا کنند تا بازده این قبیل مسیرها به علت ورودی و خروجی های متعدد کاهش نیابد. چنانچه اتوبان شهری از مسیر جنگلی یا تفریحی عبور کند، آن را «بیشه راه» می نامند که واژه معادل آن Park – way هست.
خیابان اصلی درجه یک عبوری یا شاهراه
این خیابان برقراری ارتباط بین بزرگراه و خیابان های جمع کننده و یا مراکز اصلی ثقل و محلات بزرگ یک شهر را فراهم می سازد. در یک چنین خیابانی، امکان دسترسی مستقیم به اراضی مجاور از طریق کندرو وجود دارد. چنین خیابانی، مشمول اجرای مقررات کنترل پارکینگ و غیره بوده نوع تقاطع ها هم سطح است. (با در نظر گرفتن سلسلهمراتب شبکه) جهت افزایش بازده اینگونه خیابان ها لازم است کلیه تقاطع ها به چراغ راهنمایی، مجهز باشند و با استفاده از یک مرکز فرماندهی مشترک، امکان استفاده از «موج سبز» ایجاد گردد.
خیابان اصلی
این خیابان برقراری ارتباط بین بزرگراه و خیابان جمع و پخش کننده و مراکز ثقل و محلات شهر را برقرار می سازد. در این خیابان امکان دسترسی به کاربری های شهری به طور مستقیم وجود دارد و نوع تقاطع ها همسطح و با رعایت سلسله مراتب شبکه هست. در شهرهای متوسط و کوچک ایران، معمولاً خیابان اصلی، نقش خیابان اصلی درجه یک عبوری و یا شاهراه را به عهده دارد.
خیابان جمع و پخش کننده
این خیابان برقراری ارتباط بین خیابان های اصلی و خیابان های فرعی (محلی) و یا محله های مجاور را برقرار می سازد. اینگونه خیابان ها ترافیک چند خیابان فرعی را جمع آوری نموده به خیابان اصلی و یا خیابان اصلی درجه یک عبوری منتقل می نماید. امکان دسترسی مستقیم به کاربری های شهری پیرامونی به طور مستقیم وجود دارد. نوع تقاطع ها هم سطح بوده و در تقاطع با خیابان اصلی از چراغ راهنمایی استفاده می شود.
در ایران مرز میان خیابان های فرعی و جمع و پخش کننده به درستی مشخص نیست. اینگونه خیابان ها به هیچ وجه نباید، در اختیار ترافیک عبوری قرار گیرند.
خیابان فرعی بن باز و فرعی بن بست (محلی)
این خیابان برقراری ارتباط بین واحدهای هم جوار و همچنین امکان دسترسی به مناطق مسکونی، تجاری، صنعتی یا دیگر اراضی مجاور را فراهم ساخته و به خیابان جمع و پخش کننده و یا خیابان اصلی مربوط می شود. امکان دسترسی به کاربری های پیرامونی در این نوع خیابان ها به طور مستقیم وجود دارد و نوع تقاطع ها هم سطح است. خیابان های فرعی محلی نمی باید در اختیار ترافیک عبوری قرار گیرند.
فرعی پیاده (ماشین رو)
فرعی پیاده معابر کم عرضی می باشند که در داخل بلوک های ساختمانی، جهت دستیابی به اماکن مجاور مورد استفاده قرار می گیرند. اینگونه معابر در مواقع اضطراری (اتومبیل های آتش نشانی و اورژانس) می تواند ماشین رو باشد (حداقل عرض ۵/۳ متر)
دسترسی پیاده و دوچرخه
این مسیر فقط جهت عابر پیاده و دوچرخه در نظر گرفته می شود و در حریم یک خیابان سواره قرار ندارد، اغلب در این معبر در مورد تقاطع هایی که سواره را قطع می کند از روگذر و یا زیرگذر استفاده می شود. اینگونه معابر از داخل پارک ها و فضاهای سبز عبور کرده و بلوک های مسکونی را به مرکز محلات (مراکز تجاری) مربوط می سازند.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی منطقه ای
منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی و مبانی برنامه ریزی شهری ، منطقه ای و مدیریت شهری کیمیا فکر بزرگ
انتشار مقاله سلسله مراتب شبکه ارتباطی از نظر وظیفه و اهمیت با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید