مقاله شهرسازی ارزیابی خصیصه های اقتصادی در شناسایی گستره های فقر شهری با استفاده از تکنیک های دلفی و AHP
چکیده:
گستره های فقر، بخش جدا ناپذیری از جوامع شهری روزگار معاصر ما را شکل داده اند که به واسطه تبعات سوء خود، مورد توجه جوامع محلی و جهانی قرار گرفته اند. تصور عام در خصوص بسط چنین گستره هایی، فقر اقتصادی است و سخن در خصوص این گستره ها یادآور ساکنانی است که در دستیابی به نیازهای اولیه زندگی ناتوان بوده و یا با مشکل مواجه هستند. اما به راستی میزان اثرگذاری اقتصاد و درآمد به عنوان مهمترین خصیصه آن در شکل گیری و بسط چنین سکونتگاه هایی تا چه میزان بوده و آیا مولفه-هایی دیگری در بسط این گستره ها، اثرگذارند؟ کنکاش در خصوص شکل گیری و بسط گستره های فقر، حکایت از اثرگذاری مولفه های چندبعدی اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی دارند.
هدف پژوهش حاضر، شناسایی میزان اثرگذاری مولفه های موثر در بسط گستره های فقر و روشنگری در خصوص میزان همبستگی خصیصه های اقتصادی به عنوان مهمترین مولفه در باورهای عام کارشناسان در بسط و توسعه چنین گستره های است. به منظور دستیابی به هدف مذکور روش تحقیق به کار گرفته شده، روش توصیفی- تحلیلی است. جهت شناسایی ارتباطات ذکر شده، از تکنیک Delphi و روش ارزیابی فرآیند تحلیلی سلسله مراتبی (AHP) با استفاده از روی هم گذاری لایه ها در سیستم اطلاعات مکانی GIS به عنوان مدل شناسایی گستره های فقر استفاده شده است.
نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که از میان ۴ مولفه مورد بررسی (اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و محیطی)، دو مولفه محیطی و کالبدی بیشترین همبستگی را با شکل گیری و بسط گستره های فقر داشته و مولفه اقتصاد با همبستگی ۵۷ درصد در رتبه سوم همبستگی با چنین گستره هایی قرار دارد. همچنین خصیصه درآمد خانوارها که به طور معمول به عنوان مهمترین عامل موثر در بسط چنین سکونتگاه هایی از آن یاد می شود، با ۲۲ درصد از همبستگی بالایی برخوردار نبوده و خصیصه های اقتصادی دیگری چون نرخ بیکاری و میزان بار تکفل از همبستگی بیشتری در شکل گیری و بسط گستره های فقری برخوردارند.
دیدگاهتان را بنویسید