طرح های ساماندهی
طرح های ساماندهی معمولاً در نقاطی از شهر اجرا می شود که در نبود طرح های توسعه شهری به صورت خود جوش احداث و دچار نوعی ناهنجاری های فضایی یا عملکردی شده اند. این نقاط در شهرها یا از دوره های قدیم مانده اند – که شرایط و وضعیت فیزیکی انها دیگر جوابگوی نیازهای امروزی نیست- یا در شرایط اضطرار ساخته شده اند و باید در مجموعه شهری موجود به شکل سامان یافته ای در آیند.
طرح های ساماندهی ممکن است فیزیکی یا عملکردی باشد:
در سازماندهی فیزیکی معمولاً اصلاح شبکه گذرگاهی ، تعریض خیابانها، نوسازی زیر ساختها، ایمن سازی فضای آمد و شد و غیره از جمله اقدامهایی هستند که به آنها توجه می شود.
در طرح های ساماندهی عملکردی بیشتر به مطلوب کردن شرایط و وضعیت عملکردی فضاهای شهری توجه می شود؛ برای مثال تعریف حریم فعالیت های تجاری یا خدماتی در یک منطقه مسکونی که شکل گرفته بر عهده طرح های ساماندهی است. این طرح ها طیف وسیعی از پروژه های موردی را در بر می گیرد که ممکن است ابعاد و گستره متفاوتی داشته باشد.
طرح ساماندهی برای باز سازی بخش ها و محله های قدیمی شهرها بر اساس نظریه ای اکولوژیک و مدیریت مداری قبل از دهه ۱۹۷۰ مورد توجه قرار گرفت. با توجه به اینکه محله های قدیمی دو نوع بافت از نظر ارزش و اهمیت داشتند، گروهی از طرح های ساماندهی به نوسازی یا بهسازی نیز انجام می گرفت و گروهی دیگر به بهسازی بافتهای قدیمی ، بدون تخریب ، پرداختند که هدف از آنها احیای بافت قدیم و حفظ بناهای با ارزش تاریخی بود.
– در ایران طی برنامه چهارم عمرانی (۱۳۴۷-۱۳۵۱) به اجرای طرحهای ساماندهی توجه شد و دولت در نظر داشت با ساماندهی محله های قدیمی و تجهیز آنها امکان زیست و فعالیت اقشار کم درآمد را در حوزه سکونت و معیشت سنتی آنان فراهم سازد. لیکن در عمل در اجرای این برنامه ها مشکلاتی به وجود آمد که اجرای آن را با دشواری مواجه ساخت.
در مواردی که طرح های جامع به موقع اجرا نشد تغییرات فیزیکی و کالبدی بسیاری در شهرها به وجود آمد. بدین منظور در طرح های تجدید نظر جامع ، بعضی اقدامها به عنوان طرح های ساماندهی مطرح شد. از مهمترین طرح های ساماندهی که به علت اجرا نشدن طرح جامع به طرح ساماندهی تبدیل شد، طرح تهران است.
در سالهای بعد از انقلاب نیز جهاد سازندگی و بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در سطح روستا ها به تهیه طرح های ساماندهی اقدام کردند که بعدها به طرح هادی روستایی تعییر یافت.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری | طرح توسعه شهری
منبع: جزوه مباحث عمومی شهرسازی ایران کیمیا فکر بزرگ
انتشار مطلب طرح های ساماندهی با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید