فضاهای کالبدی شهری (Urban spatial physical system)
مفاهیم رایج در شهرسازی قسمت دوم
اغلب فعالیت های شهری ، فعالیت های درون مکانی هستند (Enter-spatial activity) لذا در یک کالبد (فیزیک) اتفاق می افتند. به طور مثال آموزش در درون مدرسه و ورزش در ورزشگاه انجام می گیرد. بنابراین تبلور کالبدی فعالیت های شهری در فضاهای کالبدی شهر صورت می گیرد.
فعالیت هایی که درون مکانی نیستند به فعالیت های غیر درون مکانی (Non Enter-spatial activity) مشهور می باشند. از جمله این فعالیت ها می توان برای مثال روابط درستی را در نظر گرفت که در مکان خاصی تعریف نمی شود.
نظام تقسیمات شهری
دو عامل وضعیت اجتماعی و عملکرد باعث می شود که شهر را نتوان همیشه به صورت یک کل مورد بررسی قرار دارد. پس لازم می شود تا شهر به اجزائی تقسیم شود. یکی از عواملی که باعث می شود تقسیم بندی به وجود آمده ، خدمات شهری است. مبنای تقسیمات شهری ، کاربری آموزشی می باشد.
سلسله مراتب تقسیمات شهری به قرار زیر است:
۱-واحد مسکونی:
کالبد سکونت یک خانوار است که با عنصر شاخص خدمات بهداشتی مستقل می گردد.
۲-کوچه یا گروه مسکونی:
این رده کالبد سکونتی ۲۰۰-۹۰ خانوار و با دامنه نوسان شعاع دسترسی ۱۵۰-۱۰۰ متر است که با عنصر شاخص توقفگاه جمعی مشخص و بر پایه چگونگی دسترسی به عنصر شاخصش متشکل می گردد. هر گروه مسکونی با راسته پیاده مسکونی و شبکه سواره درون محله ای از کوی های مجاور جدا می گردد.
۳-کوی یا واحد همسایگی:
کالبد سکونت و اشتغال ۶۰۰-۴۰۰ خانوار و با دامنه نوسان شعاع دسترسی ۲۵۰-۲۲۰ متر است که با عنصر شاخص بوستان کودک مشخص و بر پایه چگونگی دسترسی به عنصر شاخصش متشکل می گردد. عناصر مرکزی دیگر این واحد ، مهدکودک و تجاری روزانه است. هر واحد همسایگی به وسیله راسته پیاده مرکزی و سواره درون محله ای از سایر واحدهای همسایگی مجاور جدا می گردد.
۴-محله:
کالبد سکونت و اشتغال ۱۲۵۰-۷۰۰ خانوار با دامنه نوسان شعاع دسترسی پیاده ۳۷۵-۳۰۰ متر است که با عنصر شاخص فرهنگی مسجد و آموزشی ، دبستان تعریف می شود. عنصر شاخص محله که ابعاد آن را کنترل می کند ، مدرسه ابتدایی است. نوع تجاری در این مقیاس ، تجاری روزانه – هفتگی است. هر محل توسط شبکه سواره دور محل از سایر محلات جدا می گردد.
۵-برزن:
کالبد سکونت و اشتغال ۳۰۰۰-۱۸۰۰ خانوار با دامنه نوسان شعاع دسترسی ۵۵۰-۴۵۰ متر است که عنصر شاخص آن واحد آموزشی راهنمایی است. سطح برزن بر پایه چگونگی دسترسی به عنصر شاخصش تعریف می شود. نوع تجاری در این مقیاس ، تجاری هفتگی – ماهانه است. هر برزن به وسیله شبکه سواره جمع کننده در برزن از سایر برزن های مجاور جدا و مستقل می گردد.
۶-ناحیه:
کالبد سکونت و اشتغال ۵۰۰۰-۳۵۰۰ خانوار با دامنه نوسان شعاع دسترسی ۷۵۰-۶۵۰ متر است که با عنصر شاخص واحد آموزشی دبیرستان مشخص و بر پایه چگونگی دسترسی به عنصر شاخصش تعریف می شود . نوع تجاری در این مقیاس ، تجاری ماهانه است. هر ناحیه توسط شبکه سواره شریانی درجه ۲ از سایر نواحی جدا می شود.
۷- منطقه:
کالبد سکونت و اشتغال ۱۸۰۰۰-۱۳۵۰۰ خانوار با دامنه نوسان شعاع دسترسی ۱۴۵۰-۱۲۵۰ متر است. عنصر شاخص منطقه واحد درمانی بیمارستان است و گستره منطقه بر پایه چگونگی دسترسی به عنصر شاخصش تعریف می شود. هر منطقه توسط شبکه سواره شریانی درجه ۱ از سایر مناطق جدا می شود.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری
منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی و مبانی برنامه ریزی شهری ، منطقه ای و مدیریت شهری کیمیا فکر بزرگ
انتشار مطلب ” فضاهای کالبدی شهری | مفاهیم رایج در شهرسازی قسمت دوم ” با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید