کنگره های بین المللی معماری مدرن سیام (CIAM) و منشور آتن
کنگره های بین المللی معماری مدرن (سیام) تشکیلاتی بودند که در سال ۱۹۲۸ در شاتودو لاساراز در سوئیس بنیان گذاری گردیدند. اصول مطرح شده در این کنگره ها به شرح زیر است:
-
کنگره اول (۱۹۲۸) سوئیس:
در نخستین بنیانیه کنگره های سیام، اصول شهرسازی کارکردی تنظیم گردید.
شهرسازی تنظیم مکان ها و محیط های متفاوتی است که می باید گسترش زندگی مادی، احساسی و معنوی را در همه شکل های فردی و اجتماعی آن نگهبانی نماید. شهرسازی هم مجتمع های شهری و هم مجتمع های روستایی را در بر می گیرد. شهرسازی نمی تواند زیر لوای انحصاری مقرراتی قرار گیرد که از سوی یک زیبا گرایی یاوه گو وضع می شود. شهرسازی به خاطر طبیعت و نفس آن به کارکرد خود متکی بوده و در پاسخگویی به این سه کاربرد اساسی نظارت دارد:
- سکونت.
- کار.
- تجدید حیات.
از این رو، مواردی که به آن اختصاص می یابد عبارتاند از
الف) اشغال زمین
ب) تشکیلات و نظم دادن به ترافیک
پ) قانون گذاری
سه کاربرد اساسی که به آنها اشاره شد در شرایط کنونی از سوی مجتمع های مسکونی حمایت نمی شوند. روابط موجود میان مکان هایی که به سه کاربرد بالا اختصاص دارند، می باید به شیوه ای که تعادل درستی را میان حجم های شناخته شده و فضاهای خالی به وجود آمده دوباره محاسبه و سنجیده شود.
-
کنگره دوم (۱۹۲۹): فرانکفورت
دومین کنگره در فرانکفورت در سال ۱۹۲۹ با موضوع تأمین مسکن حداقل اختصاص داشت. در نشریه ای که در پایان کنگره منتشر گردید، تعداد متنابهی نقشه مربوط به انواع خانه های کوچک ارائه شده بود که دارای یک خصوصیت مشترک بودند، یعنی در سطح هم کف که ایجاد فضاهای مسکونی در آن ممنوع شده بود، یک فضای بهداشتی و عملکردی رضایت بخش را پیشبینی کرده بودند.
-
کنگره سوم (۱۹۳۰)-بروکسل
سومین کنگره در بروکسل (۱۹۳۰) به موضوع « روشهای پیشنهاد منطقی در استقرار بناها» پرداخت.
طرح شهر درخشان لوکوربوزیه در این کنگره ارائه می شود. گزارش نهایی این کنگره که در براندازی عقایدی در این زمینه مهم است، به وسیله نمایندگان برجسته سیام یعنی لوکوربوزیه، گروپیوس و دیگران تهیه شده است. نمایندگان منتخب کنگره به طور کامل چگونگی و معایب انواع مختلف ساختمانها را بررسی و آنها را به سه وجه (تک واحدی، آپارتمانی و برج) تقسیم بندی کردند. بین مقالاتی که به کنگره ارائه شد، تعداد زیادی به موضوع «نیاز به تشریح دقیق نوع مسکونی که به نحو احسن مجهز به خدمات اشتراکی باشد» پرداخته بودند. کارل تانگه اهل چکسلواکی از تبدیل سکونتگاه های شخصی منفرد به یک «ساختمان مدرن مکانیزه» عمومی جانب داری و زیگفدرید گیدئون طرح های گروپیوس و لوکوروبوزیه را با فالانستر فوریه مقایسه می کرد. در جمع بندی نهایی این موضوع مطرح شد که ساختن خانه های کوچک به علت گسترش پر تراکم زمین های شهری و فقدان قوانینی که موجب قوام و تحکیم آن نوع ساختمان ها باشند، مشکلات به خصوصی را پدید آوردند.
-
کنگره چهارم (۱۹۳۳) منشور آتن
موضوع اصلی کنگره چهارم که در سال ۱۹۳۳ در یک کشتی مسافرتی بین مارسی و آتن برگزار شد، موضوع شهر کارکردی بود. این کنگره پس از ارائه یک قطعنامه که در جهان به نام « منشور آتن » شهرت یافته است پایان پذیرفت. بر اساس این کنگره شهرها قادر خواهند بود تا چهار عملکرد حیاتی خود را که عبارتاند از:« مسکن ،کار، تفریح و ارتباطات» به نحو احسن در بطن خود داشته باشند. موضوع حفاظت از میراث معماری نیز در این کنگره توصیه میگردد.
آموزه های مطرح شده در منشور آتن عبارتند از
- گسترش شهرهای معاصر بدون دقت و کنترل و بدون اعتبار به اصول شهرسازی معاصر صورت می گیرد.
- شهر می باید، در سطح معنوی و مادی ، آزادی فردی و بهره گیری از اقدامات عمومی را تضمین کند.
- در حیطه دستگاه شهری چیزی نباید تعیین شود مگر در مقیاس انسانی.
- نکات کلیدی شهرسازی عبارتنداز چهار کارکرد: سکونت، کار، تفریح و درآمد.
- طرح های جامع شهری ،شالوده بخش های متعلق به چهار عملکرد کلیدی را تعیین خواهند کرد. (منطقه بندی کارکردی)
- سکونت در رأس نگرانی ها قرار دارد و نقطه حرکت برای هرگونه ارزشیابی خواهد بود.(سکونت، محور مشکلات شهرسازی)
- بازنگری در اصل رفت و آمد در شهر و حومه آن.
- شهرسازی دانش دو بعدی نیست بلکه سه بعد دارد: با بهره گیری از عنصر ارتفاع راهکارهایی برای ترافیک مدرن و با بکار گرفتن فضاهای آزادی که به این صورت به دست می آید برای اوقات فراغت نیز راهکارهایی خواهد یافت.
- شهر می باید در حوزه منطقه اش مطالعه شود. طرحی منطقه ای جایگزین یک طرح شهری ساده خواهد شد.
- رشد موزون و هماهنگ همه واحدهای شهری به عنوان یک واحد.
- لازم و فوری است که هر شهر برنامه خود را تثبیت نموده و قوانینی را بگذارند که اجرای آن برنامه را میسر کند.
- هسته اولیه شهرسازی از یک یاخته مسکونی (یک خانه) و جایگزینی آن در یک گروه که تشکیل دهنده مجتمع مسکونی به اندازه مفید و مناسب است، ساخته شود. (توجه عمده شهرسازی معطوف به خانه است)
- استفاده از فن آوری نوین در مراحل توسعه ، اجتناب ناپذیر است.
- توجه به مسئله مالکیت عمومی به عنوان عاملی در جهت تضمین منافع عمومی
- تقدم منافع همگانی بر منافع خصوصی شهرسازی
در سال ۱۹۴۳، لوکوربوزیه محتوای کنگره را کتابی تحت عنوان « منشور آتن » به چاپ رساند.
-
کنگره پنجم: پاریس ۱۹۳۷
پنجمین کنگره در پاریس برگزار شد. موضوع اصلی آن بحث درباره محل سکونت و تفریح بود. لوکوربوزیه نتیجه گفتگوهای این کنگره را در کتابی به نام مسکن و تفریح چاپ کرد.
-
کنگره ششم: بریج واتر (انگلستان ۱۹۴۷)
به خاطر جنگ جهانی دوم کنگره ششم سیام در سال ۱۹۴۷ برگزار شد. موضوع های اصلی آن عبارت بودند از: توضیح کارهای ده ساله و موضوع زیبایی در معماری.
-
کنگره هفتم: برگامو (ایتالیا ۱۹۴۹)
موضوع اصلی زیبایی در معماری:
گروه فرانسوی آسکورال و لوکوربوزیه، جدولی درباره بحث سودمندی، چگونگی کار و بهترین تقسیم بندی تهیه کرده بود.
-
کنگره هشتم: به کوشش گروه مارس در هادسوان (نزدیک لندن ۱۹۵۱)
مشکلات تقسیم بندی چهارگانه فعالیت های شهر (در منشور آتن) شدیداً خود را بروز داده بود. این تقسیم بندی نمی توانست پدیده مرکز شهر را در برگیرد و به ناگزیر «مرکز شهر» نیز به عنوان فعالیت پنجم به کار، سکونت، فراغت و آمد و شد اضافه شد.
-
کنگره نهم: به کوشش گروه فرانسوی آسکورال در اکس آن پرووانس ( فرانسه ۱۹۵۳)
در این کنگره مکعب و احجام خالص که می باید به گفته ی آدولف لوس، بیپیرایه باشند، زیر سؤال رفتند. این گرایش به معنی توجه به تک ساختمان و بی تفاوتی نسبت به ساختمان های همجوار و بافت و زمینه شهری پیرامون خود بود.
-
کنگره دهم: آخرین کنگره – «گروه ده» دهه ۱۹۶۰
کنگره دهم آخرین گردهمایی معماران مدرن بود . کاستی های معماری نوگرا و اختلاف نظرها چنان بود که کنگره تصمیم به تعطیلی خود گرفت. در این کنگره «گروه ده» با نقد معماری مدرن ، نظریات خود را جایگزین نظریات معماری مدرن کرد.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری | سیر اندیشه ها در شهرسازی
منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی
انتشار مطلب کنگره سیام (CIAM) و منشور آتن با ذکر منبع بلامانع است
دیدگاهتان را بنویسید