برنامه ریزی و برنامه ریزی شهری قسمت چهارم
تعاریف برنامه ریزی شهری
- برنامه ریزی شهری یک سری تصمیم های سنجیده در امور شهری است که با رعایت قیودات خاص خود شیوه رابطه انسان را با محیط شهری در قالبی بهینه طراحی و طبقه بندی می کند.
- سازمان دهی مکان ها و محیط های متفاوتی که می باید شرایط رشد و توسعه زندگی جامعه را در تمام ابعاد مادی ، معنوی و فرهنگی در همه شکل بندی های فردی و اجتماعی فراهم آورد.
- کنترل ، اداره و هدایت سیستم های شهری و منطقه ای (برنامه ریزی فضایی) با تکیه بر جنبه مکانی پدیده ها و روندها و رابطه واقعی آن ها به منظور بهبود زندگی و محیط زیست انسانی.
- تأمین رفاه شهرنشینان از طریق ایجاد محیطی بهتر ، مساعدتر ، سالم تر ، آسان تر ، موثرتر و دل پذیرتر.
- ساماندهی فضایی ساختارهای کالبدی است . کسی که تصمیم می گیرد در ساختار فضایی دخالت نماید و آن را تغییر دهد و دوباره سامان دهد ، برنامه ریز شهری (شهرساز) است.
برنامه ریزی شهری دارای دو بعد است:
- زمانی
- فضایی
برنامه ریزی شهری ، دارای جنبه فیزیکی است.
تاریخچه پیدایش برنامه ریزی شهری
در قرن بیستم به علت پیچیدگی مسائل شهری ، یکسری نهضت های شهری شکل گرفتند که اولین آنها در شیکاگو و در سال ۱۸۹۱ تشکیل شد. در همین راستا ، تشکل های دیگری در انگلستان (۱۹۰۹) و نیویورک (۱۹۱۷) به وجود آمد.
در سال ۱۹۲۱ ، اولین مدرسه شهرسازی توسط پتریک گدس و در ادینبورگ اسکاتلند تأسیس شد.
پتریک گدس و پس از آن لوئیز مامفورد از بنیان گذاران برنامه ریزی شهری به شیوه علمی (عقلانی) هستند.
منشأ پیدایش برنامه ریزی شهری ، افت کیفیت های محیطی و به ویژه بهداشت در شهر عصر صنعت بوده است.
برنامه ریزی و به ویژه برنامه ریزی شهری ، پس از جنگ جهانی دوم و با توجه به خرابی های ناشی از جنگ مورد توجه جدی قرار گرفت.
برنامه ریزی شهری ، دانشی است مستقل با ماهیت میان رشته ای.
با نظریات فالودی (Faludi) ، برنامه ریزی شهری به سمت استقلال علمی پیشرفته است.
فالودی (Faludi) در کتاب “تئوری های برنامه ریزی” به تعیین چارچوب تئوری برنامه ریزی شهری پرداخته است.
تئوری بنیان اساسی برنامه ریزی را شکل می دهد و الگو های برنامه ریزی از دل این تئوری ها بیرون می آیند.
با پذیرش دانش برنامه ریزی شهری به عنوان یکی دانش تخصصی و مستقل ، اهمیت وجود تئوری در چنین دانشی رخساره می نماید.
سودمندی های متنوع و متعددی برای کاربرد تئوری توسط صاحب نظران بر شمرده شده است. دو مورد از مهم ترین سودمندی های کاربرد تئوری ، «کمک به فهم موقعیت های ظاهرا آشفته» و «صرفه جویانه کردن اندیشه و معرفت» گزارش شده است.
به عبارت دیگر ، داشتن و استفاده نمودن از یک تئوری مناسب ، فرد را قادر خواهد ساخت تا بتواند به مشاهدات خود ساختار و نظم بخشیده ، آن ها را توضیح داده ، احتمالاً کنش آینده پدیده مورد بحث را پیش بینی نماید. بنابراین تئوری ، ابزاری برای فهم و سر درآوردن از موقعیت های آشفته است. از دیدگاه دیگر ، تئوری ، چارچوبی است که به وسیله آن قطعات (اجزاء) یک ساختار (کل) میتوانند به صورت ساختی وابسته و همبسته درآیند.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | طراحی شهری
منبع: جزوه مباحث عمومی شهرسازی ایران کیمیا فکر بزرگ
انتشار مطلب با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید