اهداف برنامه ریزی کاربری زمین شهری
پس از شناسایی مسائل و مشکلات ، تعیین اهداف بر اساس فرصت ها و تهدیدها مهمترین گام در برنامه ریزی است . در برنامه ریزی کاربری زمین ، اهداف به دو دسته تقسیم می شوند : کلان و خرد .
الف – اهداف کلان :
اهداف مطلوب بلندمدت ، کیفی و مبهمی هستند که از ارزشها و آمال جامعه نشأت می گیرند . بر این اساس اهداف کلان در برنامه ریزی کاربری زمین شهری شامل این موارد است :
اهداف کلان |
موارد عمده |
۱- اهداف زیست محیطی |
پیشگیری از تخریب زمین ، حفظ پیوند شهر و طبیعت ، توسعه و حفظ منابع ، گسترش فضای سبز ، مکانیابی مناسب صنایع و … |
۲- اهداف اقتصادی |
استفاده بهینه از زمین ، پیشگیری از سوداگری زمین ، تعدیل حقوق مالکیت ، استفاده از ارزش افزوده زمین در جهت منافع عمومی و .. |
۳- اهداف اجتماعی |
کاهش نابرابری در استفاده از زمین ، افزایش تسهیلات و خدمات عمومی ، گسترش فضاهای جمعی ، تقویت هویت محلهای و.. |
۴- اهداف فضایی – کالبدی |
توزیع متعادل کاربریها، پیشگیری از تداخل کاربری های ناسازگار ، حفظ تناسب در توسعه عمودی و افقی ، تشویق و اختلاط کاربری ها و.. |
ب- اهداف خرد یا ویژه :
این اهداف وسیله ای برای دستیابی به اهداف کلان و نقطه ای است که برای دستیابی به آن کوشش های برنامه ریزی شکل می گیرد . این اهداف عبارت اند از :
۱- کارایی : این هدف از طریق تشخیص مناسب ترین نوع استفاده از یک قطعه زمین ، که بیش ترین فایده را با کمترین هزینه به دست می دهد ، حاصل می شود . این هدف ( توجه به ارزش زمین ) امروزه مهم ترین هدف در مکان یابی کاربری اراضی شهری به شمار می آید .
۲- برابری : توجه به دسترسی و نیاز تمامی گروه های سنی و جنسی در برنامه ریزی کاربری زمین .
۳- پایداری : بهره گیری از زمین به گونه ای که نه تنها توان آن کاهش نیابد بلکه بر ظرفیت و ایستایی آن افزوده گردد .
۴- رفاه عمومی : عوامل تعیینکننده رفاه عمومی در برنامه ریزی کاربری زمین عبارتاند از :
الف ) تندرستی ب) ایمنی ج) آسایش د) امنیت
محتوای طرح کاربری زمین
طرح کاربری زمین ، بیانگر الگوی آتی استفاده از زمین در شهر است و انواع گونه گون کاربری های شهری و استفاده های عمومی را تعیین می کند . علاوه بر تعیین نوع استفاده از زمین ، تعیین شدت و کثرت کاربری یا تراکم استفاده های متفاوت نیز اهمیت دارد .
طرح کاربری زمین ، هر چند بخشی از یک طرح جامع است ، در واقع هسته اصلی و مهم ترین بخش از طرح محسوب می شود . بر اساس طرح کاربری زمین ، بخش های دیگر طرح جامع ، یعنی طرح شبکه ارتباطی و حمل و نقل ، طرح تأسیسات و تجهیزات زیربنایی ، طرح تسهیلات و خدمات عمومی شهر و طرح توسعه و حفاظت از محیط زیست شکل می گیرند . این طرح برای هر شهر ، همچون پلان پایه (همکف) برای ساختمان است . محتوای طرح های کاربری زمین در اندازه و نوع شهرها و مجتمع های زیستی ( روستا ، شهر صنعتی ، مجتمع های مسکونی حومهای ، کلان شهرها ) تفاوت بسیار دارد . محتوای طرح کاربری زمین نسبت به طول دوره برنامه ریزی نیز تفاوت دارد . طرح کوتاه مدت ، در اهداف ، سیاست ها و اقدامات با یک طرح بلند مدت ، محتوای متفاوتی دارد.
مباحث آموزشی شهرسازی | کارشناسی ارشد شهرسازی | برنامه ریزی شهری | برنامه ریزی کاربری اراضی
منبع: جزوه سیر اندیشه ها در شهرسازی و مبانی برنامه ریزی شهری ، منطقه ای و مدیریت شهری کیمیا فکر بزرگ
انتشار مطلب اهداف برنامه ریزی کاربری زمین شهری با ذکر منبع بلامانع است.
دیدگاهتان را بنویسید